Dur brzuszny

Co to jest dur brzuszny?

Dur brzuszny jest chorobą zakaźną z grupy antonitoz z mechanizmem transmisyjnym typu fekalia-droga jamy ustnej spowodowanym przez jedną z odmian Salmonelli i postępującą z pierwotną zmianą aparatu limfatycznego jelita cienkiego na tle wyraźnych objawów toksycznych..

Pomimo faktu, że ludzkość w ubiegłym wieku udało się znacznie zmniejszyć liczbę odnotowanych przypadków duru brzusznego, rozwiązany do końca, ten problem nie może być nazwany. Prawdopodobieństwo wystąpienia choroby istnieje, szczególnie w krajach o burzliwym środowisku wojskowym i złych standardach higienicznych na całe życie. Dlatego niehigieniczne warunki są głównym warunkiem rozprzestrzeniania się choroby..

Dur brzuszny odnosi się wyłącznie do chorób populacji ludzkiej. Zakażenie występuje po wystawieniu kału nosicieli i chorych na patogeny choroby do środowiska. W tym samym czasie są zanieczyszczone wodą, żywnością, artykułami gospodarstwa domowego. Nie ostatnia wartość należy do much, jako zewnętrznych nośników patogenu. Zdrowa osoba może zachorować po zjedzeniu zakażonej żywności lub po bezpośrednim kontakcie z pacjentem..

Pod tym względem dur brzuszny charakteryzuje się takimi cechami:

  1. Dominujące zjawisko w gorących miesiącach i na jesieni;

  2. Szybkie rozprzestrzenianie się przejścia do epidemii;

  3. Bezwzględna podatność organizmu ludzkiego na patogen;

  4. Szybka reprodukcja salmonelli z ich masywnym uwalnianiem do środowiska przy każdym ruchu jelit;

  5. Długi przebieg choroby (około siedmiu tygodni) i obecność jej wymazanych form;

  6. Obecność nosicieli patogenu. Tacy ludzie nie chorują, ale są zaraźliwi dla innych;

Patogeneza choroby i rozprzestrzenianie się patogenu w organizmie składa się z kilku etapów:

  1. Wnikanie dostatecznej koncentracji patogenów w końcowych częściach jelita cienkiego;

  2. Wprowadzenie przez błonę śluzową wraz z rozwojem procesu zapalnego w postaci zapalenia jelit;

  3. Przenikanie do tkanki limfatycznej, na której Salmonella ma początkowy tropizm. Najpierw dotknięte są płaty Peyera, a następnie regionalne węzły krezkowe (krezkowe) i zaotrzewnowe;

  4. Bakteriemia (przenikanie patogenów do układu krążenia). Dzieje się tak ze względu na niezdolność układu limfatycznego do utrzymania i zneutralizowania patogenu. Przejawia się to w postaci ich silnego wzrostu. Kiedyś we krwi systemu portalowego, czynnik sprawczy przede wszystkim rozprzestrzenia się na wątrobę i śledzionę. W komórkach układu siateczkowo-śródbłonkowego tych narządów dochodzi do dalszego rozmnażania. W rezultacie - zapalne uszkodzenie wątroby i śledziony;

  5. Krążenie patogenu w krążeniu ogólnoustrojowym wyzwala odpowiedź immunologiczną. Jednocześnie dochodzi do masowego niszczenia patogennych bakterii, które wraz z bakteriemią powodują zatrucie toksynami uwalnianymi z zniszczonych patogenów.

Wszystkie te powiązania patogenezy są cykliczne, ciągle powtarzane, aż mechanizmy odpornościowe zostaną wzmocnione na tyle, aby zneutralizować wszystkie chorobotwórcze patogeny w tkankach węzłów chłonnych, wątroby i śledziony..


Objawy duru brzusznego

Obraz kliniczny w duru brzusznym wynika z powyższych cech jego patogenezy i jest podany w formie tabelarycznej..

Okres inkubacji

Jego czas trwania wynosi od trzech dni do trzech tygodni. W tym czasie, nieswoiste objawy są możliwe w postaci ogólnego osłabienia, osłabienia, złego samopoczucia, nudności, bólu głowy i mięśni, łagodnego podpajęcia.

Gorączka i reakcje temperaturowe

Występuje wzrost temperatury ciała do gorączkowych liczb. Taka gorączka jest notowana okresowo, co odpowiada masowemu uwalnianiu się Salmonelli do krążenia ogólnoustrojowego.. 

Objawy zatrucia

  1. Dreszcze na wysokości drgawek gorączkowych;

  2. Pocenie się;

  3. Ogólne osłabienie, zawroty głowy;

  4. Ból mięśni i stawów;

  5. Tachykardia i szybkie oddychanie;

  6. Obniżenie ciśnienia krwi;

  7. Ogłuszenie i letarg;

  8. Wysypka różolistnej natury na całej powierzchni skóry (pojawiająca się po dwóch tygodniach choroby);

  9. Fuliginous język (ostro obrzęk, odciski zębów na bocznych powierzchniach, przykryty ciemną patyną);

  10. Ostra opuchlizna twarzy na tle jego bladości;

  11. Wyczerpany wygląd pacjenta.

Objawy uszkodzenia krezkowych węzłów chłonnych i jelita cienkiego (zapalenie Mesadenitis na tle zapalenia jelit)

  1. Ból w prawym odwłoku. Czasami są tak intensywni, że symulują klinikę ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego lub ostrego brzucha;

  2. Być może lekkie rozluźnienie krzesła. Objaw nie zawsze się pojawia. Skomplikowana dur brzuszny może objawiać się krwawą biegunką lub krwawieniem z jelit;

  3. Objaw Padalki. Zdeterminowany przez uderzenie w ścianę brzucha, podczas której dźwięk perkusji skraca się w prawej dolnej części;

  4. Po omacku ​​określa się tworzenie guza w okolicy biodrowej po prawej stronie w postaci infiltracji, ostro bolesne;

  5. Objawy zapalenia otrzewnej. Występują wraz z całkowitym zniszczeniem ściany jelita cienkiego przez proces zapalny i jego perforację;

  6. Ostre wzdęcie brzucha.

Objawy uszkodzenia wątroby i śledziony

  1. Hepatomegalia - gwałtowny wzrost wielkości wątroby i jej ból;

  2. Splenomegalia - stwierdza się palpację wystającą spod łuku lewego nadgarstka, bolesną śledzionę;

  3. Żółtaczka Z reguły ma charakter miąższowy i wskazuje na ciężki przebieg choroby;

  4. Objawy niewydolności wątroby: nasilenie objawów mózgu i upośledzenie świadomości, krwawienie, żółtaczka, zatrucie;


Dynamika objawów w duru brzusznym pozwala łączyć je w zależności od stadium choroby:

  1. Okres inkubacji. Trwa od momentu wprowadzenia patogenu do organizmu aż do pojawienia się pierwszych objawów klinicznych. Czas trwania tego okresu zależy od patogennych właściwości patogenu i mechanizmów obronnych organizmu;

  2. Okres wystąpienia choroby. Trwa kilka dni. Kliniczny może być ograniczony do pojawienia się pierwszej reakcji temperaturowej na jej utrzymującą się konserwację na wysokim poziomie;

  3. Okres opracowanego prądu. Charakteryzuje się wszystkimi objawami uszkodzenia narządu wewnętrznego i zatrucia;

  4. Okres zezwolenia. Przedstawione przez stopniowe odwrócenie rozwoju objawów i zmniejszenie gorączki;

  5. Okres rekonwalescencji. Jest to całkowite wyleczenie organizmu i wytworzenie odpornej odporności..

Taka wyraźna sekwencja przepływu nie zawsze jest przestrzegana. Choroba jest w stanie uzyskać nieprzewidywalny charakter z błyskawicznym przejściem z jednego etapu do drugiego lub ich falistą zmianą..

Niebezpieczeństwo tyfusu to możliwość wystąpienia komplikacji, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. W przypadku progresji choroby istnieje wysokie ryzyko progresywnej niewydolności wątroby, co na tle zatrucia może przekształcić się w niewydolność wielonarządową..

Nie mniej niebezpieczne i lokalne komplikacje. Ich występowanie wiąże się z martwiczymi i wrzodziejącymi zmianami w końcowej części jelita cienkiego. Na tym tle bardzo często występuje obfite krwawienie jelitowe i perforacja ściany jelita. Te stany wymagają pilnego leczenia chirurgicznego. Przeprowadzenie jakiejkolwiek operacji na wysokości zatrucia i niewydolności narządu zawsze prowadzi do pogorszenia ogólnego stanu pacjentów z durem brzusznym.


Czynnik wywołujący dur brzuszny

Patogenny mikroorganizm, który powoduje występowanie duru brzusznego, jest rodzajem Salmonella - Salmonella typhi. Jest to bakteria gram-ujemna z rodziny Enterobakterii, zdolna do rozmnażania wyłącznie w ludzkim ciele. Różnice morfologiczne od innych Salmonella nie. Surowy aerobik może zatem istnieć tylko w żywej formie, nie stanowi sporu. Nie jest wymagający warunków środowiskowych i dlatego jest dobrze uprawiany na zwykłych pożywkach. Ten typ Salmonelli jest dość stabilny w środowisku, doskonale przystosowany do niskich temperatur i może przetrwać nawet długotrwałe zamarzanie..

Nieodporny na wysokie temperatury i natychmiast ginie podczas gotowania. Dobrze zachowuje właściwości patogeniczne w bieganiu i zastoju wody i żywności (produkty mleczne, warzywa, mięso mielone).

Patogeniczność tyfusu duru brzusznego wynika z jego struktury antygenowej i endotoksyny. Najważniejszymi z nich są powierzchniowy antygen wirulencji (antygen Vi) i liposacharydowy kompleks białkowy ściany komórkowej (endotoksyny). Jeżeli pierwsza determinuje zdolność patogenu do zakażania narządów i tkanek, a także intensywność odpowiedzi immunologicznej, to ta ostatnia jest aktywowana, gdy Salmonella jest niszczona przez komórki odpornościowe z silnym uwalnianiem ich toksycznych składników. Cechy antygenu wirulencji patogenów durowych są takie, że pozwalają one zmienić jego właściwości antygenowe, zmieniając się w różne formy, w tym formy L, odporne na działanie leków przeciwbakteryjnych. To pozwala patogenowi na cyrkulowanie przez długi czas, wspierając rozprzestrzenianie się epidemii.

Cykl życia tyfusu durowego po wejściu do wrażliwego organizmu nie może przejść bez udziału tkanek limfatycznych i siatkowatych. Dlatego brama wejściowa infekcji jest przeznaczona dla gangbaków limfatycznych komórek jelitowych (plastrów Peyera) w warstwie podśluzówkowej. Spośród nich bakterie rozprzestrzeniają się do krezkowych węzłów chłonnych i do krwioobiegu wrotnego. Najważniejszym miejscem rozrodu na tyfus plamisty jest wątroba i śledziona. Z biegiem czasu mechanizmy odpornościowe są w stanie całkowicie zneutralizować patogeny, ponieważ wytwarzane są specyficzne przeciwciała..


Badanie serologiczne w kierunku duru brzusznego

Biorąc pod uwagę, że nie ma wyraźnych mikroskopowych cech tyfusu duru brzusznego, główną metodą diagnozy duru brzusznego są badania serologiczne. Opierają się one na wykrywaniu swoistych przeciwciał w osoczu krwi..

Można to zrobić na następujące sposoby:

  1. Reakcja aglutynacji. Najprostsza i najstarsza metoda określania obecności przeciwciał przeciwko O-antygenowi patogenu. Staje się informacyjny dwa tygodnie po wystąpieniu choroby. Metoda nie jest specyficzna, ponieważ może dać wynik fałszywie dodatni w przypadku innych rodzajów zakażeń Salmonella;

  2. Reakcja pośredniej hemaglutynacji. Pomaga w rozpoznaniu duru brzusznego w pierwszym tygodniu choroby;

  3. Reakcja przeciwciał fluorescencyjnych. Wysoce czuła metoda diagnostyczna, która umożliwia określenie dowolnego rodzaju przeciwciał na antygenowe składniki patogenu. Metoda pomaga nie tylko w ocenie dynamiki choroby, ale także podczas obserwacji nosicieli, a także w okresie rekonwalescencji;

Podstawą rozpoznania duru brzusznego według serologicznych metod diagnostycznych jest stały wzrost miana swoistych przeciwciał. Do tego badania koniecznie powtórzył się w dynamice.


Szczepienia przeciwko durowi brzusznemu i duru rzekomego

Głównym środkiem zapobiegawczym w przypadku duru brzusznego jest szczepienie przeciwko tej chorobie..

Do tych celów stosuje się dwa rodzaje szczepionek:

  1. Żywy, zawierający osłabioną salmonellę tyfusową. Dostępne w formie tabletek;

  2. Zabici, zawierający inaktywowaną Salmonellę. Dostępne w formie wtryskowej.

Wprowadzenie drobnoustrojów do tyfusu z rodzaju Salmonella do organizmu w małych dawkach prowadzi do ich rozpoznania przez komórki odpornościowe. Rezultatem tej interakcji powinna być długotrwała odporność, która pozwoli ciału zmierzyć się z prawdziwymi patogenami podczas spotkania z nimi..

Wskazania do szczepienia jednym z rodzajów szczepionek to:

  1. Planowanie pobytu na obszarach z epidemią duru brzusznego;

  2. Potrzeba kontaktu z pacjentami z durem brzusznym;

  3. Bezpośrednia praca z czynnikami wywołującymi dur brzuszny.

Pożądane jest, aby po szczepieniu przez dwa tygodnie zaszczepiony organizm nie kontaktował się z prawdziwym czynnikiem wywołującym chorobę. Jest to konieczne w celu uzyskania odpowiedniej odporności. W przeciwnym razie szczepienie będzie obciążać objawy choroby..

Przeciwwskazania do szczepienia:

  1. Reakcje alergiczne na składniki szczepionki w historii;

  2. Wiek dzieci (z zastrzykami - do 2 lat, z tabletkami - do 6 lat);

  3. Silna antybiotykoterapia;

  4. Ciężki niedobór odporności;

  5. Przeziębienie i zaostrzenie przewlekłej patologii;

  6. Przyjmowanie hormonów glukokortykoidowych;

  7. Patologia onkologiczna i chemioterapia.

Po szczepieniu możliwe są następujące reakcje organizmu:

  1. Reakcja temperaturowa;

  2. Zmiany zapalne w miejscu wstrzyknięcia;

  3. Bóle głowy i mięśni;

  4. Nudności i wymioty;

  5. Ból brzucha;

  6. Wysypka;

  7. Reakcje alergiczne (pokrzywka, skurcz oskrzeli, spadek ciśnienia krwi)

Obecność reakcji na wprowadzenie szczepionki (z wyjątkiem alergicznej) nie stanowi zagrożenia. Wskazują na uruchomienie mechanizmów odpornościowych.

Opracowano szczepionki iniekcyjne, aby zapobiec gorączce paratyfuzowej. Technika ich wprowadzania obejmuje kurs: dwa razy w odstępie 4 tygodni pomiędzy iniekcjami.


Z jakimi lekarzami należy się konsultować, jeśli masz dur brzuszny?

Leczenie, zapobieganie i obserwacja rekonwalescencji i nosicieli duru brzusznego jest przeprowadzana przez lekarza chorób zakaźnych. W razie potrzeby sąsiadujący specjaliści biorą udział w diagnostyce i procesie leczenia. Mogą to być: chirurg - jeśli występują objawy ostrego brzucha i potrzeba diagnostyki różnicowej, specjalista intensywnej terapii - z postępującym obciążeniem stanu pacjenta i niewydolnością wielonarządową.