Hipowolemia jest schorzeniem charakteryzującym się zmniejszeniem objętości krwi w ludzkim ciele. Hipowolemia może rozwijać się na tle różnych zaburzeń i problemów zdrowotnych, ale towarzyszy im utrata płynu lub jego uwalnianie z krwioobiegu do otaczających tkanek..
Normalnie zdrowy człowiek w ciele musi krążyć 70 ml krwi na każdy kilogram wagi. W przypadku kobiet liczba ta wynosi 66 ml. Tylko wtedy, gdy naczynia krwionośne są wypełnione krwią zgodnie z oczekiwaniami, utrzymywany jest normalny poziom ciśnienia krwi. Jeśli objętość tego płynu podtrzymującego życie zmniejsza się, ciśnienie zaczyna spadać, osoba rozwija niedociśnienie, tkanki cierpią z powodu głodu tlenu, praca wszystkich narządów wewnętrznych jest zakłócona..
U ludzi woda występuje niemal wszędzie, nie tylko w krwiobiegu. Nazywa się to płynem pozakomórkowym. Konieczne jest zapewnienie odżywienia tkanek i normalizacji w nim procesów metabolicznych. Krew i płyn pozakomórkowy mają związek, więc utrata wody w organizmie będzie miała wpływ na objętość i stężenie krwi.
Ciekła część krwi nazywa się osoczem, resztę jej objętości stanowią płytki krwi, erytrocyty i leukocyty. W zależności od rodzaju hipowolemii stosunek składników komórkowych i osocza krwi będzie różny. W rezultacie całkowita objętość krwi krążącej w ciele spada, proporcje między jej głównymi składowymi elementami (plazma i komórki krwi) mogą również zostać naruszone.
Oczywiście wszyscy lekarze znają się na hipowolemii. Jednak do chwili obecnej nie ma jasnego schematu identyfikacji tego naruszenia, co znacznie komplikuje proces diagnostyczny. Ta sama funkcja dotyczy leczenia hipowolemii. Dlatego też nieuzasadnione transfuzje krwi są często przepisywane pacjentowi, co może zaszkodzić zdrowiu ludzkiemu. Lekarz, przed przepisaniem leczenia, musi zidentyfikować przyczynę, która doprowadziła do hipowolemii i wyraźnie odróżnić tę koncepcję od odwodnienia..
Należy pamiętać, że wyraźna hipowolemia może prowadzić do rozwoju stanów szokowych, które niosą zagrożenie dla życia ludzkiego. Dlatego czasem decyzja o sposobie udzielania pierwszej pomocy pacjentowi musi być podjęta bardzo szybko. W przeciwnym razie nie będą mogli uratować mu życia..
Treść artykułu:
- Etiologia i patogeneza hipowolemii
- Rodzaje i obraz kliniczny hipowolemii
- Leczenie hipowolemii
Etiologia i patogeneza hipowolemii
Co może się zdarzyć w organizmie z hipowolemią:
Poziom białek i elektrolitów w ciekłym składniku krwi i w przestrzeni zewnątrzkomórkowej jest różny.
Naczynia obwodowe rozszerzają się, zwiększając w ten sposób pojemność całego łożyska naczyniowego..
Hipowolemia może rozwinąć się z powodu bezpośredniej eliminacji z organizmu komórek krwi i osocza..
Przyczyny hipowolemii mogą być następujące:
Krwawienie z utratą krwi.
Szok.
Rozwój choroby oparzeń.
Reakcja alergiczna.
Rozwój odwodnienia w tle porażki zakażenia jelitowego organizmu.
Hemoliza patologiczna lub fizjologiczna.
Wymioty podczas ciąży, wywołane przez zatrucie.
Obfity mocz na chorobę nerek.
Mocz moczówki cukrzycowej.
Brak zdolności do spożywania wody, na przykład z tężcem lub wścieklizną.
Przedawkowanie niektórych leków. Pod względem rozwoju hipowolemii należy zachować szczególną ostrożność w odniesieniu do diuretyków..
Gdy objętość krwi w organizmie spada, prowadzi to do różnych zaburzeń w organizmie. Po pierwsze, stara się je zrekompensować na własną rękę, a następnie te naruszenia prowadzą do nieodwracalnych konsekwencji. Nie można ich skorygować nawet poprzez interwencje terapeutyczne. Dlatego hipowolemię należy wyeliminować natychmiast po jej wykryciu..
Pojemność łóżka naczyniowego i objętości krwi to dwie koncepcje, które istnieją w ludzkim ciele w ciasnym pakiecie. Wraz ze zmianami objętości płynu, łożysko naczyniowe zmienia swoją zdolność kompensowania braku lub nadmiaru. Jeśli objętość krwi w organizmie zmniejsza się, reaguje na to ze skurczem naczyń włosowatych, co pozwala mu uzupełnić zapasy w dużych naczyniach. W ten sposób kompensuje (w całości lub w części) występowanie hipowolemii..
W przypadku alergii i zatruć, gdy objętość krwi się nie zmienia, dochodzi do wzrostu w łożysku naczyniowym, więc organizm również próbuje zrekompensować względną hipowolemię. W rzeczywistości na tle tych reakcji zmniejsza się powrót krwi żylnej do serca. Grozi to zakłóceniem pracy i głodem tlenu w tkankach..
Hipowolemia może rozwijać się w patologii układu endokrynnego i układu moczowego. Objętości krwi są zmniejszone z powodu obfitego wydalania wody z organizmu, a wraz z nią są sole, które są zdolne do zatrzymywania płynów. Cukrzyca przyczynia się do rozwoju hipowolemii z powodu obecności glukozy w moczu, która przyciąga duże ilości płynów..
Zaburzenia w przysadce mózgowej mogą prowadzić do rozwoju hipowolemii, ponieważ brak hormonu antydiuretycznego powoduje częste i obfite oddawanie moczu. W tym samym czasie hipowolemia nie będzie miała ciężkiego przebiegu, ponieważ organizm traci w takim przypadku nie dopływ krwi, ale płyn pozakomórkowy..
Choroba oparzeniowa przyczynia się do rozwoju hipowolemii ze względu na fakt, że przy takich zmianach tkankowych występują znaczne straty plazmy. Odurzenie ciała pogarsza sytuację. Ponadto poważne oparzenia całkowicie zakłócają mikrokrążenie krwi w obszarze, który został uszkodzony..
Zakażenia jelitowe przyczyniają się do rozwoju hipowolemii, ponieważ płyn będzie szybko wydzielany z organizmu w wyniku ciężkiej biegunki. Wymioty pogarszają sytuację. Dzień w jelicie zdrowego dorosłego tworzy około 7 litrów płynu, a pewna jego część pochodzi z pożywienia, ale z kałem tylko nie więcej niż 2% z tych objętości są usuwane. Biegunka może bardzo szybko powodować odwodnienie..
Biegunka i wymioty na tle infekcji jelit u dzieci są bardzo niebezpieczne. Im młodsze dziecko, tym szybciej rozwija się odwodnienie i tym trudniej przywrócić płynne rezerwy. Już po 2 dniach od wystąpienia choroby stan dziecka może stać się bardzo trudny. Sytuacja jest szczególnie niebezpieczna, jeśli infekcjom jelit towarzyszy wysoka temperatura ciała..
Chociaż osoba tego nie zauważa, ale traci płyn podczas oddychania, a także gdy się poci. Kiedy dana osoba jest zdrowa, ciało zachowuje te procesy pod kontrolą. Ma wystarczającą ilość wody, którą osoba pije w ciągu dnia, aby zrekompensować te straty (jeśli pije zgodnie ze swoją normą dotyczącą wieku). Pod wpływem ciepła, w gorączce, przy nadmiernym wysiłku fizycznym, równowaga wodna w organizmie może się zmienić.
Utrata krwi jest najczęstszą przyczyną hipowolemii. Krwawienie może być zewnętrzne i wewnętrzne. Przede wszystkim utrata krwi wpływa na funkcjonowanie serca..
Wpływa na organizm w następujący sposób:
Spada ciśnienie krwi, co prowadzi do dopływu krwi z rezerw rezerwowych - z mięśni i wątroby.
Oddawanie moczu jest opóźnione, aby zachować płyn w organizmie..
System krzepnięcia krwi jest aktywowany..
Małe skurcze naczyń krwionośnych.
Ciało wykorzystuje wszystkie te mechanizmy, aby zrekompensować hipowolemię: wykorzystuje magazyn krwi, próbuje utrzymać go w dużych naczyniach z powodu skurczu naczyń włosowatych, aktywuje układ krzepnięcia krwi, aby zatrzymać krwawienie. Pozwala to na dalsze karmienie narządów podtrzymujących życie krwią: mózg, serce i nerki tak długo, jak to możliwe..
Jednocześnie włączenie takich mechanizmów kompensacyjnych ma negatywny wpływ na dopływ krwi do narządów obwodowych. W końcu zaczynają cierpieć na niedotlenienie i zakwaszenie środowiska wewnętrznego. W małych naczyniach zwiększa prawdopodobieństwo powstawania zakrzepów.
Pod warunkiem, że dana osoba nie otrzyma pomocy w nagłych wypadkach, umrze z powodu wstrząsu hipowolemicznego..
Tak więc mechanizmy rozwoju wstrząsu hipowolemicznego są identyczne, niezależnie od przyczyny, która je sprowokowała. Początkowo organizm próbuje zrekompensować istniejące naruszenie, koncentrując objętość krwi w organach podtrzymujących życie, ale z biegiem czasu przepływ krwi jest zdecentralizowany, co prowadzi do zakłóceń w pracy wszystkich narządów. Stan szoku, jeśli nadejdzie, postępuje bardzo szybko..
Wstrząs hipowolemiczny jest końcowym stadium hipowolemii. Bardzo często szok prowadzi do nieodwracalnych konsekwencji, trudno go skorygować, powoduje poważne zmiany w naczyniach i narządach wewnętrznych. Ciśnienie krwi jest znacznie zmniejszone, wszystkie tkanki doświadczają ostrej hipoksji. Osoba rozwija się w niewydolności wątroby, wewnątrzczaszkowej, sercowej i oddechowej. Pacjent zapada w śpiączkę śmiertelną..
Poniższy rysunek przedstawia wykres rozwoju hipowolemii w krwiopijcy:
Rodzaje i obraz kliniczny hipowolemii
Hipowolemia dzieli się na 3 główne typy:
Normocythemiczny. W tym przypadku objętość krwi krążącej i osocza zmniejsza się, substancje te spadają równomiernie względem siebie. Ten rodzaj hipowolemii może powodować krwawienie, wstrząs i rozszerzenie naczyń krwionośnych..
Polycythemic. W tym przypadku dochodzi do utraty osocza, a krwinki pozostają w stałej ilości. Ten typ hipowolemii obserwuje się na tle odwodnienia, na przykład w przypadku oparzeń, biegunki, wymiotów itp..
Oligocytemiczny. Ten typ hipowolemii charakteryzuje się obniżeniem poziomu elementów komórkowych krwi, co obserwuje się na tle niedokrwistości aplastycznej lub podczas hemolizy..
Czasami to samo naruszenie może powodować różne typy hipowolemii, więc gdy osoba otrzymuje oparzenia, podczas hipolemii oligocytemicznej podczas ciężkiej hemolizy może rozwinąć się policytemiczna hipowolemia..
Objawy towarzyszące hipowolemii są związane ze spadkiem ciśnienia krwi i niedotlenieniem tkanek. Prowadzi to do tego, że narządy wewnętrzne nie są w stanie normalnie funkcjonować. Objawy zaburzenia będą tym bardziej intensywne, im ostrzejsza będzie hipowolemia. Należą do nich:
Hipotonia.
Ciężka słabość.
Ból brzucha.
Skrócenie oddechu.
Skóra twarzy staje się blada, a nawet sinoczuła, wzrasta puls i częstość oddechów. W zależności od ciężkości stanu pacjenta praca mózgu będzie mniej lub bardziej zaburzona..
Skóra traci zdolność do normalnej termoregulacji, staje się chłodna w dotyku, sama osoba jest zimna, ale termometr może wykazywać wysokie wartości. Gdy ciśnienie spada, osoba zaczyna odczuwać zawroty głowy, może wystąpić omdlenie. W przyszłości, bez zapewnienia odpowiedniej pomocy, rozwija się szok i śpiączka, a następnie następuje śmierć organizmu..
U dziecka hipowolemia może postępować znacznie szybciej niż u osoby dorosłej. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci w wieku poniżej 3 lat. Jeśli dziecko rozwija się ciężka biegunka i wymioty, to szybko stają się apatyczne, będzie blada skóra, trójkąt nosowo-wargowe zmieni kolor na niebieski. Palce i czubek nosa staną się cyjanotyczne.
W zależności od stadium rozwoju choroby rozróżnia się następujące objawy hipowolemii:
W przypadku słabego krwawienia hipowolemia wystąpi w niewielkim stopniu. Ciśnienie spada o nie więcej niż 10% zwykłych wskaźników. Kołatanie serca jest nieznacznie zwiększone, skóra staje się blada, występują zawroty głowy, osoba chce pić. Może być chory, stan pacjenta charakteryzuje się wcześniejszym omdleniem..
Przy umiarkowanej hipowolemii utrata krwi wyniesie 40%. W tym samym czasie ciśnienie skurczowe spada do 90 mm. Hg Art. Pacjent ma ciężką duszność, ma lepkie pocenie się, często ziewa, ponieważ tkanki cierpią na niedotlenienie. Świadomość jest mętna. Człowiek jest spragniony.
Przy ciężkim przebiegu hipowolemii obserwuje się masywną utratę krwi - do 70% jej całkowitej objętości. Ciśnienie spada do wartości 60 mm. Hg Art., Puls jest częsty, ale słaby, bicie serca jest bardzo silne, skóra jest blada. W tej chwili u wielu pacjentów występują drgawki, zdezorientowana świadomość, możliwa śpiączka..
Po wystąpieniu ciężkiego stadium rozwoju hipowolemii w dowolnym momencie może wystąpić wstrząs. Niskie ciśnienie krwi powoduje utratę przytomności lub, odwrotnie, pobudzenie psychoruchowe. Bez oddawania moczu, hałaśliwego oddechu.
W policytemicznym typie hipowolemii tworzą się w naczyniach skrzepy krwi, a tkanki narządów wewnętrznych podlegają martwicy na tle naruszenia ich dopływu krwi..
Leczenie hipowolemii
Osoba z objawami hipowolemii powinna zostać przewieziona do szpitala. W zależności od ciężkości jego stanu i przyczyny, która doprowadziła do takich naruszeń, terapia będzie prowadzona przez takich specjalistów, jak specjaliści od reanimacji, chirurdzy, infekcjolodzy..
Wstrząs hipowolemiczny wymaga natychmiastowego podjęcia działań przez lekarzy ratunkowych..
Algorytm ich renderowania:
Zatrzymaj krwawienie, jeśli zostanie wykryte.
Ustawienie cewnika w żyle obwodowej.
Wprowadzenie dożylnych roztworów normalizujących objętość krwi krążącej.
Zapewnienie normalnego oddychania rannym, zaopatrzenie w tlen.
Wprowadzenie środków przeciwbólowych - tramadol lub fentanyl.
Glukokortykosteroidy - deksametazon, prednizolon.
Pod warunkiem, że opisane pomiary pozwoliły znormalizować ciśnienie i wzrosły do znaku 90 mm. Hg Art., Pacjent jest pilnie zabierany do szpitala. W tym samym czasie kontynuować leczenie infuzyjne. Jeśli ciśnienie nie może być znormalizowane, do roztworu dożylnego dodawana jest fenylefryna, dopamina, noradrenalina..
Przede wszystkim pacjent jest zobowiązany do przywrócenia objętości krwi krążącej, co jest możliwe dzięki prowadzeniu terapii infuzyjnej. Pozwala to zapobiec progresji hipowolemii i zapobiec rozwojowi wstrząsu..
Leki stosowane w celu wyeliminowania hipowolemii:
Do terapii infuzyjnej: roztwory soli fizjologicznej, na przykład sól fizjologiczna, zamrożone osocze, reopolyglucyna lub albumina.
Aby przywrócić jakościowy skład krwi można przetoczyć masę płytek krwi lub czerwonych krwinek..
Insulinę lub glukozę podaje się dożylnie w roztworze..
Dożylne ołowiane hormony kortykosteroidowe.
Do zatrzymania krwawienia można zastosować kwas aminokapronowy lub Etamzilat..
Lek Seducsen jest wskazany w celu łagodzenia napadów..
Kontrikal stosuje się w celu zapobiegania wstrząsowi hipowolemicznemu..
Jeśli to konieczne, przepisuj leki przeciwbakteryjne..
Konieczne jest kontrolowanie ciśnienia krwi, aby upewnić się, że nie zmniejsza się ono mniej niż 70 mm. Hg Art. Jednocześnie pacjentowi podaje się krystaliczne roztwory soli fizjologicznej. Należy wstrzyknąć tyle płynu, ile osoba straciła krew..
Jeśli nie można przywrócić ciśnienia krwi za pomocą roztworów, leczenie infuzją uzupełnia dekstrans, preparaty ze skrobią i żelatyną, osoczem, wazotonią (dopamina, adrenalina itp.).
Jednocześnie osoba może wdychać tlen lub podłączyć go do respiratora. Albumina i heparyna są podawane w celu zapobiegania krzepnięciu krwi, to znaczy przeciwstawiania się procesowi tworzenia skrzepów krwi..
Może to trzeba wyeliminować krwawienia chirurgicznie, a zabieg przeprowadza się w niedrożności jelit, zapalenie otrzewnej, odmy, i innych stanów, które wymagają pomocy chirurga.
Aby wyeliminować hipowolemię, pacjent zostaje umieszczony na oddziale intensywnej opieki medycznej, co pozwala na całodobową kontrolę stanu pacjenta. Monitoruje się równowagę elektrolitową krwi, hemostazę, ciśnienie krwi, ilość tlenu we krwi i czynność nerek. W zależności od uzyskanych danych, leczenie jest wybierane i korygowane. Bez wątpienia wysiłki są ukierunkowane na wyeliminowanie przyczyny hipowolemii..