Pusta stopa - co to jest? Objawy i metody leczenia

Wydrążona stopa jest takim naruszeniem po jej stronie, w którym występuje nienormalny wzrost wysokości sklepienia łukowego..

Patologia powstaje głównie po urazach stóp (szczególnie źle leczonych lub nieleczonych), a także z powodu pewnych zaburzeń układu nerwowo-mięśniowego. Również tworzenie pustej stopy może być dziedziczne, ale jej nabyta postać jest znacznie powszechniejsza..

Pusta noga jest wykrywana podczas badania, stopień upośledzenia jest wyjaśniony przez rentgen i roślinę, a to zaburzenie jest leczone głównie metodami zachowawczymi. Ale w trudnych przypadkach i przy postępie patologii zostanie pokazane leczenie chirurgiczne..

Dane ogólne

Pusta stopa jest dokładnym przeciwieństwem płaskostopia - wraz z nią łuk stopy opada i spłaszcza się.

Ze względu na traumatyczne pochodzenie tego wykroczenia rozwija się częściej, jeśli w dzieciństwie doznały urazów stóp. Często traumatolodzy ujawniają fakt, że ich pacjenci dorastali w dysfunkcyjnych rodzinach, dlatego rodzice po prostu nie radzili sobie z ich obrażeniami - w szczególności z uszkodzeniami stóp..

Często pacjenci cierpią na dyskomfort i odkładają wizytę w klinice. Powodem pójścia do lekarza jest często rosnący ból stóp, a także trudność w doborze butów "nogi".

Opisana choroba prowadzi nie tylko do niedogodności podczas poruszania się i zmęczenia podczas chodzenia - stopa jest zdeformowana, co wpływa na stan psychiczny pacjenta (zwłaszcza jeśli jest to kobieta).

Pacjenci z wydrążoną stopą są nadzorowani przez traumatologów i ortopedów, ale jeśli patologie układu nerwowego są przyczyną rozwoju tej choroby, wtedy spotkania są dokonywane w połączeniu z neuropatologami..

Powody

Bezpośrednimi przyczynami nadmiernego wzrostu łuku stopy są najczęściej:

• urazy;
• patologia układu nerwowego;
• choroby mięśni elementów stopy.

Z obrażeń stóp najczęściej dochodzi do powstania opisanej patologii:

• zmiażdżyć obrażenia;
• złożone lub nieleczone złamania kości stępu.

Ze wszystkich chorób, stanów patologicznych i wad rozwojowych aparatu nerwowo-mięśniowego, najczęściej prowadzi do rozwoju pustej stopy:

• dystrofia mięśniowa - przewlekłe naruszenie trofii (odżywianie) tkanki mięśniowej, co prowadzi do niepowodzenia w harmonijnym rozwoju mięśni;
• poliomyelitis - porażka wirusa polio centralnego układu nerwowego (czyli istoty szarej rdzenia kręgowego), która wywołuje rozwój wiotkiego niedowładu i porażenia;
• dysfafia rdzenia - niepełna fuzja szwu przyśrodkowego kręgosłupa;
• Choroba Charcota-Marie-Tuty jest dziedzicznym uszkodzeniem układu nerwowego, które charakteryzuje się zaburzeniami czuciowo-ruchowymi (czuciowymi i motorycznymi);
• polineuropatia - ogólnoustrojowe uszkodzenie nerwów obwodowych;
• porażenie mózgowe - zespół zaburzeń ruchowych, które występują z powodu uszkodzenia różnych struktur mózgu w okresie okołoporodowym (czas obejmujący rozwój płodu, poród i po raz pierwszy po urodzeniu);
• syringomyelia to przewlekła zmiana ośrodkowego układu nerwowego, w której w materiale rdzenia kręgowego powstają wnęki (rzadziej w rdzeniu przedłużonym);
• Ataksja Friedreicha jest dziedziczną formą ataksji (zaburzona koordynacja ruchów), która rozwija się z powodu uszkodzenia rdzenia kręgowego i móżdżku;
• zapalenie opon mózgowych jest zakaźną chorobą mózgu;
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - zakaźne uszkodzenie mózgu z równoczesnym uszkodzeniem opon mózgowych;
• raki rdzenia kręgowego - równie łagodne i złośliwe (w tym przerzutowe - powstałe w wyniku wejścia komórek atypowych z krwią lub limfą z innych ognisk nowotworowych).

Nieco rzadziej patologie takie jak:

• oparzenia stopy - naruszenie integralności tkanek pod wpływem wysokich temperatur, agresywnych chemikaliów, prądu elektrycznego lub promieniowania jonizującego;
• złamania kości piętowej i / lub kości skokowej, które urosły razem nieprawidłowo z powodu niewłaściwego leczenia lub nieprzestrzegania zaleceń lekarza.

Dość często (w około 20% przypadków zdiagnozowanej pustej stopy) przyczyna powstawania tego zaburzenia pozostaje niejasna..

Rozwój patologii

W tej chwili dokładny mechanizm zwiększania łuku stopy nie jest w pełni zrozumiały. Klinicyści i naukowcy uważają, że pusta stopa jest głównie uformowana z powodu braku równowagi w równowadze mięśniowej, co z kolei jest spowodowane hipertonicznością (podwyższonym napięciem, napięciem) lub słabym osłabieniem pewnych grup mięśni w dolnej części nóg i stóp. Jednak u wielu pacjentów z tą patologią nie stwierdzono znacznego zwiększenia lub zmniejszenia napięcia mięśniowego..

Niemniej jednak, konstrukcja stopy przynajmniej częściowo pozwala zrozumieć, co dzieje się w jej strukturach podczas rozwoju opisanej patologii.

Stopa jest bardzo złożoną strukturą anatomiczną, która składa się z wielu wzajemnie powiązanych elementów - kości, mięśni, więzadeł. Normalna funkcjonalność stopy jest zapewniona tylko wtedy, gdy elementy te "działają" jako całość, zapewniając przede wszystkim jej wsparcie i funkcję motoryczną..

Jeżeli normalna zależność pomiędzy poszczególnymi elementami stopy (w szczególności anatomicznej) jest zerwana, prowadzi to do "niepowodzenia" mechanizmów, które zapewniają stanie w pozycji stojącej i ruchu. Ponieważ stopa również nosi całkowitą masę ciała ludzkiego, z powodu naruszenia wyżej wymienionego stosunku jego składników, ładunek zaczyna się nieprawidłowo rozdzielać między jego poszczególne fragmenty. Z tego powodu stopa jest nie tylko zmęczona - jest jeszcze bardziej zdeformowana. Powstaje tak zwane błędne koło: jedno naruszenie pociąga za sobą drugie.

Jak wygląda pusta stopa? W przypadku jego rozwoju:

• skrzywienie podłużnej części łuku wzrasta;
• pierwsza kość śródstopia jest obniżona u podstawy kciuka;
• pięta lekko skręca do wewnątrz.

W wyniku wszystkich wspomnianych zmian pojawia się rodzaj "skręcenia" stopy..

Maksymalnie zdeformowana część stopy może znajdować się w jej różnych częściach.. W zależności od lokalizacji istnieją trzy rodzaje pustych stóp:

• tył;
• pośredni;
• przód.

Jakie zmiany są obserwowane, kiedy patologia tylna? Ze względu na to, że mięsień trójgłowy trzonu kości piszczelowej jest uszkodzony, tylny, oralny łuk podeszwowy jest wygięty. Ponieważ mięśnie zginaczy stawu skokowego nadal pociągają stopę, "opuszcza" ona pozycję zgięcia, podczas gdy pięta spada poniżej poziomu, na którym znajduje się przodostopie. Gdy tylna część wydrążonej stopy jest często diagnozowana jako koślawe zniekształcenie pierwszego palca stopy (zakrzywienie na wysokości stawu śródstopno-paliczkowego z odchyleniem na zewnątrz pierwszego palca stopy) - pojawia się z powodu przykurczu (pogorszenia aktywności motorycznej) mięśni strzałkowych i długich palców prostowników.

Średni typ pustej stopy zdiagnozowano znacznie rzadziej niż inne typy. Powstaje podczas przykurczów mięśni podeszwowych z powodu:

• skrócenie rozcięgna podeszwowego (płytka tkanki łącznej);
• noszenie butów ze zbyt twardą podeszwą.

Typ przedniej pustej stopy rozwija się z powodu jego wymuszonego wydłużania, kiedy podpora opada tylko na czubki palców. W tym przypadku przedni ogranicznik łuku stopy jest obniżony, dzięki czemu pięta znajduje się powyżej fragmentów przodostopia. Ale pod ciężarem ciała, naruszenie proporcji pomiędzy sekcjami tylnymi i przednimi zostaje częściowo wyeliminowane..

Bez względu na rodzaj pustej stopy, ze względu na wzrost wysokości łuku, rozpoczyna się redystrybucja ładunku na różnych częściach stopy:

• środkowa część nie jest w pełni załadowana;
• guzek kości piętowej i głowy kości śródstopia czują ciągłe przeciążenie.

Palce powoli, ale wytrwale się zginają i mogą przybrać postać:

• w kształcie pazurów;
• w kształcie młota.

W tym samym czasie palce stóp wyglądają tak: ich główne paliczki nieznacznie unoszą się do góry, a gwóźdź znacznie się obniża. Z powodu niewłaściwej redystrybucji ładunku na stopę, u podstawy jej palców powstaje bolesny natoptyshs..

Należy zauważyć, że zwiększenie łuku stopy nie zawsze jest przyczyną opisanych powyżej naruszeń.. Często traumatolodzy odnotowują bardzo wysokie sklepienie łukowe u całkowicie zdrowych osób, które nigdy nie skarżyły się na dyskomfort w stopach lub zaburzenie chodu. Stwierdzono, że w takich przypadkach forma stopy w sensie bezpośrednim jest dziedziczna - jest to cecha charakterystyczna występująca u wielu członków rodziny. Jest uważany za wariant normy, ponieważ nie prowadzi do deformacji i nie powoduje zaburzeń czynnościowych. Dlatego nie jest wymagane żadne leczenie..  

Objawy pustej stopy

Główne objawy kliniczne pojawiające się podczas formowania pustej stopy są następujące:

• ból;
• zmęczenie chodzenia.

Charakterystyka bólu:

• lokalizacja - w stopach i stawach skokowych;
• pod względem dystrybucji nie obserwuje się napromieniania, ale czasami z poważną patologią ból może rozprzestrzeniać się na niższe części nóg;
• z natury - bóle, czasem "skręcanie";
• intensywność - odmienna ostrość, która zależy od stopnia wzrostu łukowatego łuku stopy. Często są to bóle o średniej intensywności, umiarkowane, ale po znacznych obciążeniach stóp (zwłaszcza gdy łuk jest zbyt wysoki) mogą być znaczące, subiektywnie ledwo znośne;
• przez występowanie - pojawiają się najczęściej, gdy obciążenie jest przykładane do stopy, w spoczynku stopniowo słabną i znikają.

Wielu pacjentów skarży się również, że nie mogą znaleźć wygodnych butów..

Diagnostyka

Rozpoznanie pustej stopy wykonuje się na podstawie skarg pacjenta, anamnestycznych danych (ważne jest ustalenie dynamiki patologii), a także dodatkowych metod badania - fizycznych i instrumentalnych.

Wyniki badania fizykalnego są następujące:

• po badaniu wzrokowo określa się wzrost wysokości wewnętrznego i zewnętrznego łuku stopy, można również wykryć ekspansję, umiarkowaną płaskość i przywodzenie przodostopia. Wraz z postępem patologii wykrywa się deformacje palców i bolesne pęcherze, które najczęściej tworzą się w obszarze małego palca i u podstawy pierwszego palca. Często ujawniały się różne stopnie przykurczu (sztywność) stopy;
• z obmacywaniem (palpacją) - pacjent odczuwa dyskomfort podczas badania łuków stopy, ból pojawia się również podczas naciskania na odciski.

Zauważono niektóre cechy wyników badania pustej stopy z różnymi czynnikami prowokującymi..

Z wydrążoną stopą spowodowaną przez polio, obserwuje się:

• pojawia się nieostry jednostronny niedowład (pogorszenie ruchu stopy), który najczęściej łączy się z jego kończynami (ograniczenie ruchu stopy w górę);
• napięcie mięśniowe jest zmniejszone;
• deformacja nie postępuje.

Z wydrążoną stopą, która powstała z powodu uszkodzeń mózgu, odnotowano:

• zwiększone napięcie mięśni;
• spastyczne zjawiska;
• wzmożone odruchy ścięgien;
• jednostronność procesu (nie postępuje).

Z wydrążoną stopą, która jest wadą wrodzoną, ujawnia się:

• zniekształcenie stóp - obustronne;
• jego skrzywienie postępuje w okresach zwiększonego wzrostu (5-7 i 12-15 lat).

Z wydrążoną stopą, która powstała na tle choroby Friedreicha, odnotowano:

• naruszenia dwustronne;
• ich postęp;
• identyfikacja tej patologii w historii rodziny;
• połączenie wzrostu łuku stopy z ataksją, ciężkimi zaburzeniami chodu, zaburzeniami wrażliwości (głównie łagodnymi) oraz objawami urazu neurogennego. Te ostatnie obejmują przykurcze i skurcze..

Z wydrążoną stopą, która rozwinęła się na tle choroby Charcot-Marie-Tut, są:

• postępujące odkształcenie stóp po obu stronach;
• zanik mięśni (redukcja ich masy) - stopniowo rozprzestrzenia się od dołu do góry.

Instrumentalne metody diagnostyczne, które są zaangażowane w badanie pustej stopy, są następujące:

• Badanie rentgenowskie stopy;
• tomografia komputerowa stopy (CT) - wykonywana z chronicznymi uszkodzeniami kości stępu;
• plantography - uzyskanie odcisku podeszwy stopy. Samo odcisk nosi nazwę plantogramu..

Wyniki plantografii mogą być następujące:

• z nieznacznie zaznaczoną pustą nogą na plantogramie, odsłania charakterystyczny występ wzdłuż zewnętrznej krawędzi stopy i wyraźne pogłębienie wklęsłego łuku wewnętrznej krawędzi;
• przy umiarkowanym odkształceniu, wklęsłość rozciąga się na zewnętrzną krawędź stopy;
• z wyraźną pustą stopą odcisk podeszwy wygląda na podzielony na dwie części;
• w ciężkich zaawansowanych przypadkach kontury palców znikają z plantogramu - obserwuje się to z powodu ich znacznej krzywizny przypominającej pazur.

Jeśli istnieje podejrzenie, że pusta noga została uformowana z powodu zaburzeń nerwowo-mięśniowych, to takie metody diagnostyczne jak:

• badanie kręgosłupa - radiografia, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny;
• elektromiografia - utrwalanie potencjałów elektrycznych mięśni, które wyciągają wnioski na temat stanu mięśni.

W takich przypadkach konieczna jest konsultacja z neurologiem..

Jeśli znaleziono pustą stopę, ale nie zidentyfikowano wcześniejszych urazów i zaburzeń aparatu nerwowo-mięśniowego, należy podejrzewać raka rdzenia kręgowego jako przyczynę - w takim przypadku konieczna będzie konsultacja onkologiczna.

Diagnostyka różnicowa

Struktura stopy z tym naruszeniem jest typowa, diagnoza jest ponad wszelką wątpliwość, a diagnoza różnicowa jest przeprowadzana pomiędzy chorobami i stanami patologicznymi, które mogą powodować powstawanie pustej stopy..

Komplikacje

Typowe powikłania pustej stopy to:

• odciski;
• deformacja palca;
• zaburzenie chodu.

Leczenie pustych stóp

Korekta opisanej choroby może być zachowawcza i operacyjna. Wybór metody leczenia zależy nie tylko od stopnia wzrostu łuku stopy, ale także od bezpośredniej przyczyny patologii i wieku pacjenta..

Przy niewielkich lub średnio wyraźnych zniekształceniach stosuje się konserwatywne metody leczenia:

• masaż;
• metody fizjoterapii;
• Terapia ćwiczeń;
• noszenie specjalnych butów - z nieutrwaloną stopą (to znaczy, jeśli łuk może spaść pod wpływem ciężaru ciała w dół, a anatomiczna struktura stopy nie przeszkadza w tym).

Jeśli pusta noga tworzy się na tle zaburzeń nerwowo-mięśniowych, ważnym warunkiem skutecznego leczenia jest przerwanie palenia (jeśli pacjent palił wcześniej). Nikotyna ma negatywny wpływ na naczynia krwionośne - mianowicie, zawęża je, przez co pogarsza się przepływ krwi przez nie, odżywianie tkanek staje się niewystarczające, a struktury nerwowo-mięśniowe tracą zdolność do normalnego wyzdrowienia..

Leczenie chirurgiczne odbywa się z wyraźnym ustalonym stanem pustej stopy - szczególnie jeśli jest wykrywane u dorosłych.. Metody działania dobierane są w zależności od przyczyny rozwoju choroby i jej odmian - oto:

• osteotomia;
• klinowa lub sierpowata resekcja (częściowe usunięcie) kości stępowych;
• artrodeza - utrwalenie stopy w jednej pozycji;
• rozwarstwienie powięzi podeszwowej - szeroka płytka tkanki łącznej;
• przeszczep ścięgna.

Dość często stosuje się różne rodzaje kombinacji opisanych technik..

Po zabiegu można nałożyć na nogę gipsowy but na okres 6-7 tygodni..

Jeżeli podczas działania określonego typu pozycja stopy nie może być całkowicie skorygowana, wówczas nakłada się gips na okres dwóch tygodni, następnie usuwa się go, wykonuje się ostateczną korektę, a gips nanosi się przez kolejne 4 tygodnie.

W okresie pooperacyjnym kontynuuj leczenie zachowawcze.. Nominacje to:

• zgodność z określonym trybem aktywności ruchowej. Z jednej strony pacjent powinien oszczędzić stopę przed wysiłkiem fizycznym, z drugiej - jest przepisany kompleks terapii fizycznej, który jest dostosowany do konkretnego pacjenta i który jest wykonywany pod nadzorem lekarza fizykoterapii;
• środki przeciwbólowe. W przypadku ciężkiego zespołu bólowego stosowane są narkotyczne środki przeciwbólowe;
• leki przeciwbakteryjne - w celu zapobiegania powikłaniom infekcyjnym;
• fizjoterapeutyczne metody leczenia - UHF, mikrofalówka, i tak dalej;
• masaż.

Po zabiegu przez pewien czas pacjenci noszą specjalne obuwie - muszą mieć zewnętrzną krawędź uniesioną w tylnej części stopy i wewnętrzną krawędź w przedniej części..

Jeśli wykonano przeszczep mięśnia, na początkowych etapach instalowane są twarde berety - zapobiegają nadmiernemu rozciąganiu przeszczepionych mięśni..  

Ważny jest okres rehabilitacji (kontynuacja terapii ruchowej, masaże itd.) - przy odpowiednim podejściu pacjenci mają szansę na pełne wyleczenie.

Zapobieganie

Jeśli pusta stopa jest wadą wrodzoną, wówczas nie ma specjalnych metod zapobiegania. Identyfikując chorobę w rodzinie, należy zbadać wszystkich jej członków, aby można było podjąć odpowiednie środki medyczne, aby zapobiec powikłaniom tego zaburzenia..

Główną miarą profilaktyki nabytego typu opisanej patologii jest zapobieganie chorobom, które mogą prowadzić do jej rozwoju i które zostały wymienione w tym artykule powyżej. Jeżeli już się rozwinęli, to jako zapobieganie tworzeniu się pustej stopy, muszą być natychmiast zidentyfikowani i poprawieni..

Prognoza

Rokowanie dla pustej stopy jest inne. W przypadku niewielkiego odkształcenia i w przypadku terminowej diagnostyki opracowane metody leczenia pomogą uwolnić pacjenta od tego zaburzenia. Jeśli choroba jest zaniedbywana (szczególnie w starszym wieku), wówczas trudniej jest ją leczyć..

Prognoza pogarsza się, gdy:

• opóźnione leczenie pacjenta przez wykwalifikowanych specjalistów;
• z prośbą o pomoc do tak zwanych "kręgarzy", którzy często bez posiadania dodatkowego wykształcenia medycznego, nie tylko nie wyleczyć, ale mogą również zaszkodzić pacjentowi.

W przypadku przedwczesnego lub niewystarczającego leczenia może dojść do nieodwracalnych deformacji stopy, co negatywnie wpłynie na komfort pacjenta i zdolność normalnego chodzenia, aw trudnych przypadkach doprowadzi do niepełnosprawności.

Kovtonyuk Oksana Vladimirovna, komentator medyczny, chirurg, lekarz konsultant