Dystrofia pokarmowa przyczyny, objawy, leczenie, konsekwencje

Dystrofia pokarmowa polega na wyczerpaniu organizmu z powodu niedoboru składników odżywczych, innymi słowy - choroby niedożywienia. W rzeczywistości jest to stan, w którym organizm wydaje więcej zasobów na pracę (wzrost, rozwój, aktywność fizyczną i umysłową) niż w przypadku żywności..

Termin ten został zasugerowany przez terapeutów, którzy pracowali w Leningradzie podczas blokady w latach 1941-1942.

Przyczyny dystrofii żywieniowej

Główne przyczyny, które mogą prowadzić do dystrofii pokarmowej, to:

  • przedłużony post;
  • niedostateczne odżywianie, które nie zapewnia niezbędnej ilości kalorii i składników odżywczych, dlatego wydatki energetyczne organizmu nie są pokrywane.

Z kolei przyczyny tych czynników mogą być ogromne.

Długi głód może się rozwinąć z powodu następujących okoliczności:

  • niekorzystna sytuacja społeczna - osoba nie ma materialnych zasobów na zakup żywności lub jest w warunkach, które nie pozwalają na normalne jedzenie - w strefie wojskowej lub klęsce żywiołowej, w przymusowym areszcie, zagubionym na wolności i tak dalej;
  • choroby przewodu pokarmowego, w których utrudniony jest pełnoporcjowy posiłek - przede wszystkim są to określone choroby przełyku (oparzenie, skurcze wrodzone, ciało obce, nowotwory), patologie z silnymi nudnościami i wymiotami, i tak dalej;
  • podstawowa niezdolność osoby zdrowej do spożywania żywności pochodzenia zwierzęcego (wegetarianizmu), która jest obarczona dystrofią pokarmową w przypadku, gdy nie było możliwe ustalenie rekompensacyjnego uzupełnienia zapasów substancji odżywczych (głównie białek) z powodu pokarmów roślinnych;
  • świadoma odmowa zdrowego człowieka do jedzenia na rzecz standardów piękna;
  • choroba psychiczna, w której dana osoba może odmówić jedzenia bez żadnego wyjaśnienia - schizofrenia, depresja, strach przed jedzeniem (fobia).

Obsesyjny lęk (fobia) jedzenia jednego lub drugiego pokarmu jest oddzielną grupą powodów przedłużającego się postu, co może prowadzić do dystrofii żywieniowej. Istnieje wiele fobii żywności. Najczęstsze z nich to:

  • amylofobia - strach przed spożywaniem węglowodanów;
  • karnofobia - strach przed zjedzeniem mięsa i podrobów;
  • cybophobia - strach przed zjedzeniem jakiegokolwiek jedzenia.

Foby pokarmowe prowadzące do dystrofii żywieniowej (jak również fobie ogólnie) nie są jeszcze w pełni zrozumiałe, mogą pojawić się nagle u danej osoby. W większość przypadków jest poprzedzona:

  • silny jednoczesny stres (śmierć bliskiej osoby);
  • niezbyt wyraźny, ale stały stres (niezadowolenie z sytuacji życiowej, trudne środowisko pracy);
  • trudne doświadczenie w dzieciństwie, kiedy dziecko zostało zmuszone do zabrania tego lub tego jedzenia;
  • obsesyjne stereotypy społeczeństwa - na przykład związane ze stwierdzeniem, że są słodycze - 100% szkód bez wyjątków.
Zwróć uwagę

W przypadku spożycia żywności, która nie zapewnia wymaganej liczby kalorii i składników odżywczych, dystrofia pokarmowa nie rozwija się tak szybko, jak podczas postu, ale jej konsekwencje są nie mniej poważne.

Przyczyny

Podkreśla się szereg czynników, które nie prowadzą bezpośrednio do dystrofii żywieniowej, ale jeśli powyższe czynniki występują, przyczyniają się do jej rozwoju.. Przede wszystkim jest:

  • zimno - w szczególności długi czas przebywania w warunkach naturalnych przy temperaturze ujemnej otoczenia;
  • ciągły wielki wysiłek fizyczny;
  • emocjonalne przeciążenie. Ma znaczenie, choć niezbyt wyraźne, ale długotrwałe (chroniczne) wyczerpanie emocjonalne (wypalenie). Zwróć uwagę

    Przeciążenie emocjonalne może wiązać się nie tylko z negatywnymi, ale także często pozytywnymi emocjami, które przeciążają ośrodki mózgu, a to z kolei prowadzi do niepowodzenia nerwowej regulacji procesów trawiennych w ciele.

  • długotrwałe przewlekłe choroby (nie tylko z narządów przewodu pokarmowego, ale także z innych narządów i układów);
  • ciężka operacja;
  • ciąża z ciężkimi powikłaniami.

Rozwój

Patogeneza (rozwój) dystrofii pokarmowej jest dość skomplikowana. Wcześniej, mówiąc w przenośni, aby poddać się, organizm w warunkach gorszego lub nieodpowiedniego odżywiania przez długi czas starał się utrzymać na odpowiednim poziomie dostawę energii do swoich procesów fizjologicznych. Mechanizmy takiej "samopomocy" - "multi-pass", w trakcie ich realizacji, ciało może być odbudowane więcej niż jeden raz.

Przy nieodpowiednim przyjmowaniu składników odżywczych reakcja organizmu polega przede wszystkim na konsumpcji rezerw:

  • tłuszcz (głównie obejmujący podskórną tkankę tłuszczową i tkankę tłuszczową brzucha);
  • glikogen - polisacharyd powstały z pozostałości glukozy (jego główne rezerwy strategiczne znajdują się w wątrobie i mięśniach).

Początkowo rezerwy białkowe jako główna rezerwa budowlana organizmu pozostają nienaruszone i są wykorzystywane do zużywania do 30-50% rezerw tłuszczu i glikogenu w celu uzupełnienia strat energii.. Ponieważ białka, dzieląc się na aminokwasy, nie emitują takiej ilości energii, która jest uwalniana podczas rozkładania tłuszczów i węglowodanów, z celem energetycznym są one wydawane w większych ilościach niż tłuszcze i węglowodany. Ze względu na straty peptydowe (białkowe), atrofia wszystkich struktur ciała rozwija się - przede wszystkim cierpią:

  • układ mięśniowy;
  • narządy wewnętrzne;
  • gruczoły dokrewne.

A białko jest zużywane nie tylko na układy mięśni, ale także na włókna mięśniowe, które są częścią:

  • żołądek;
  • jelita;
  • serca;
  • ściana naczyniowa

i tak dalej.

Wcześniej czy później następuje energetyczne okradanie organów i tkanek, które przestają pełnić w pełni funkcje powierzone im przez naturę.. Szczególnie dotknięte są struktury, dla których pełna ilość białka jest ważna:

  • mięśnie motoryczne (równie górne i dolne kończyny, klatka piersiowa i jama brzuszna);
  • serce;
  • układ hormonalny;
  • wegetatywny układ nerwowy;
  • centralny układ nerwowy.

Uszkodzenie funkcjonalne prawie wszystkich narządów i układów stopniowo się rozwija, w późniejszych stadiach dystrofii odżywczych powoduje to poważniejsze zmiany - niewydolność wielonarządowa.

Objawy dystrofii żywieniowych

Objawy kliniczne dystrofii pokarmowej są bardzo zróżnicowane, ponieważ wszystkie narządy i tkanki to dotknięte organizmy.

W przypadku niewydolności żywieniowej pacjenci skarżą się na takie oznaki jak:

  • stale dręczący głód;
  • znaczny wzrost apetytu ("apetyt wilka"). W przypadku długotrwałego procesu jego paradoksalny spadek jest możliwy (ze względu na to, że z powodu braku składników odżywczych zaburzona jest regulacja ośrodka mózgowego odpowiedzialnego za uczucie głodu i nasycenia składników odżywczych);
  • pragnienie;
  • chłód nawet w wysokich temperaturach otoczenia;
  • ból w mięśniach. Przede wszystkim pojawiają się w mięśniach kończyn dolnych i plecach, następnie nieprzyjemne doznania w innych grupach mięśni łączą się;
  • prawie jednocześnie rozwija się osłabienie słuchu, wzroku i węchu;
  • pieczenie lub mrowienie w języku;
  • uczucie ciężkości w górnej części brzucha;
  • wzdęcia (wzdęcia);
  • naruszenie wypróżnień. Po pierwsze, pacjenci cierpią na zaparcia, które są spowodowane zmniejszonym napięciem jelit. Dalsze zaparcia są zastępowane przez biegunkę;
  • częste oddawanie moczu. W późniejszych stadiach obserwuje się zwiększoną ilość wydalanego moczu, przewagę nocnego oddawania moczu w ciągu dnia, czasami z nietrzymaniem moczu;
  • spadek aktywności seksualnej, z poważnym rozwojem patologii - utrata zainteresowania płcią przeciwną. U kobiet występuje oziębłość, u mężczyzn zmniejsza się siła seksualna;
  • zmniejszona płodność (zdolność do reprodukcji potomstwa). U kobiet okres menstruacji ustaje, u mężczyzn występuje wczesna menopauza, spadek płodności;
  • narastająca słabość;
  • parestezje (zaburzenie wrażliwości skóry) w postaci drętwienia, mrowienia i "dreszczy".

Znaczące skargi sygnalizujące cierpienie centralnego układu nerwowego. Pacjenci odnotowują objawy takie jak:

  • pogorszenie aktywności intelektualnej;
  • zmniejszona wydajność;
  • zbyt szybkie zmęczenie;
  • senność w ciągu dnia i bezsenność w nocy;
  • zapomnienie;
  • zawroty głowy;
  • utrata zainteresowania rzeczami, które wcześniej przyciągały uwagę i wzbudzały zainteresowanie - innymi słowy, były istotnym punktem wyjścia do hobby (zbieranie, muzyka, podróże itd.);
  • możliwe drgawki.

Również u tych pacjentów cierpi psychika.:

  • nerwowość, drażliwość i agresywny typ zachowania są charakterystyczne dla początkowego stadium dystrofii żywieniowej;
  • wraz z rozwojem patologii, letargu i obojętności na to, co się dzieje;
  • ostra psychoza z halucynacjami.

Kliniczny przebieg patologii może być:

  • ostry - częściej u młodzieży;
  • przewlekły.

Komplikacje

Najbardziej typowymi powikłaniami dystrofii pokarmowej są:

  • gruźlica jest najczęstszym powikłaniem;
  • załamanie - gwałtowne pogorszenie czynności sercowo-naczyniowej;
  • śpiączka. Pospolita śpiączka rozwijająca się w wyniku dystrofii pokarmowej charakteryzuje się spadkiem częstotliwości i głębokości oddychania, a także spadkiem częstości tętna. Często występuje specyficzny rodzaj oddychania - tzw. Oddychanie typu Biota (normalne ruchy oddechowe naprzemiennie z przerwami w oddychaniu trwającymi do pół minuty) i Cheyne-Stokes (pacjent oddycha płytko i rzadko, a następnie oddychanie przyspiesza i pogłębia się, po 5-7 oddechach / oddechach ponownie staje się rzadkie i powierzchowne, potem następuje wstrzymanie oddechu - i tak dalej z powtórzeniem);
  • czerwonka;
  • zapalenie płuc;
  • choroby krostkowe.

Badanie fizyczne

Dane z badania fizykalnego (badanie, palpacja tkanek, słuchanie poszczególnych narządów) z dystrofią pokarmową charakteryzują się dużą ilością informacji. Obiektywne zmiany są rozwijane przez praktycznie wszystkie narządy i systemy..

Najważniejsze zmiany to:

  • progresywna utrata wagi - do 50%. Obserwuje się następujący wzór: nawet po rozpoczęciu leczenia pacjent w dalszym ciągu traci na wadze;
  • obniżenie temperatury ciała do 35-36 stopni Celsjusza.

Podczas badania pacjentów z dystrofią żywieniową ujawnia się następujące objawy:

  • język przypomina polakierowaną powierzchnię z powodu wygładzonych (atrofowanych) brodawek;
  • blada skóra (z ciężką dystrofią pokarmową - ziemistą) z żółtawym odcieniem, pęknięta, pomarszczona, obierana obficie. Często dochodzi do zwiększenia jego pigmentacji, co sygnalizuje zmiany hormonalne;
  • mięśnie są zanikowe, niezdolne do "utrzymania" ich normalnej formy, więc wydaje się, że prawie zwisają;
  • wraz z rozwojem patologii oczy wydają się tonąć, wokół oczu obserwowane są ciemne koła (konsekwencja zwiększonej pigmentacji);
  • w późniejszych stadiach u wielu pacjentów może pojawić się widoczny obrzęk (z powodu cięcia białek).

Palpacja (palpacja) zauważa, co następuje:

  • sucha skóra (jak pergamin), jego turgor (elastyczność) jest zmniejszona;
  • w późniejszych stadiach, napięcie mięśniowe nie jest w ogóle określone, często mięśnie są zwiotczałe, czasem nawet przypominające amorficzną masę. Wraz z dalszym rozwojem patologii zaczynają się atrofia mięśni, są one dosłownie rozcieńczone, stanowią połowę zwykłej objętości mięśni u danej osoby lub nawet mniej.

Osłuchiwanie (słuchanie za pomocą fonendoskopu) może ujawnić zahamowanie czynności narządów wewnętrznych - w szczególności:

  • serca (dźwięki są stłumione lub głuche);
  • płuca (osłabione oddychanie);
  • jelita cienkiego i grubego (perystaltyka jest osłabiona, rzadkie dźwięki perystaltyczne są słyszane uważnie w późnych stadiach).

Spośród dodatkowych znaków zaobserwowano zmiany:

  • puls;
  • ciśnienie krwi.

W początkowym okresie obserwuje się bradykardię (puls jest rzadszy niż prawidłowy - mniej niż 60 uderzeń na minutę), z rozwojem częstości występowania częstoskurczu dystrofii pokarmowej. Zwrócono uwagę na następującą cechę: nawet najmniejszy stres fizyczny (na przykład elementarny ruch ręki lub stopy) może spowodować wzrost częstości tętna..

Ciśnienie tętnicze i żylne jest zmniejszone..

Zgodnie z intensywnością kursu, istnieją trzy stopnie dystrofii pokarmowej:

  • łatwe - pogorszenie odżywiania jest wyraźne, ale ogólny stan pozostaje normalny, zanik mięśni nie jest obserwowany;
  • umiarkowanie ciężkie - ogólny stan pogarsza się gwałtownie, pojawiają się wyżej opisane objawy wszystkich narządów i układów;
  • ciężki - Pacjent w sensie dosłownym można określić jako "skórę i kości", ponieważ podskórna tkanka tłuszczowa prawie całkowicie zanika, obserwuje się skrajny stopień zaniknięcia mięśni. Istnieje całkowita utrata zdolności do pracy i zdolność do działania (w tym zdolność do służenia sobie).

Zgodnie z cechami klinicznymi, takie formy dystrofii żywieniowej są rozróżniane jako:

  • nie ma przepływu - jest również nazywany suchym lub cachectic.
  • obrzęk - bardziej łagodny przepływ niż niepływający kształt.

Często obrzęk rozwija się wcześnie i zwiększa się i jest połączony z wielomoczem (zwiększoną ilością wydalanego moczu). Przy długotrwałej kacheksji obrzęk jest trwały i słabo na niego wpływają leki, podczas gdy płyn może gromadzić się w jamach (opłucnej i brzusznej), ta forma dystrofii pokarmowej nazywana jest obrzękiem.

Instrumentalne i laboratoryjne metody diagnostyczne

Anamneza, dolegliwości i wyniki badań fizycznych wystarczają do zdiagnozowania dystrofii pokarmowej. Dane metod badań instrumentalnych i laboratoryjnych uzupełniają ogólny obraz diagnostyczny..

Instrumentalne metody badawcze ujawniają anatomiczne i fizjologiczne hamowanie przez wszystkie narządy i układy.. Praktycznie każda metoda szeroko stosowana w diagnostyce będzie miała charakter informacyjny - a mianowicie:

  • fluoroskopia klatki piersiowej - gdy objawia się pogorszeniem ruchu (ruchów oddechowych) w płucach;
  • fibrogastroduodenoskopia i kolonoskopia - obie metody pozwalają określić gładkość błony śluzowej żołądka i jelit, osłabienie ruchliwości;
  • Ultradźwięki narządów wewnętrznych - podczas tego określają dystroficzne zmiany w sercu, wątrobie, trzustce, rzadziej - nerkach;
  • EKG - demonstruje osłabienie potencjału elektrycznego serca, naprawia różnego rodzaju arytmie

i tak dalej.

Orientacyjne są dane z laboratoryjnych metod badawczych.. W szczególności, w diagnozie dystrofii pokarmowej, takie metody są stosowane jako:

  • pełna morfologia krwi - ujawnia anemię (zmniejszenie liczby czerwonych krwinek i hemoglobiny), leukopenię (zmniejszenie liczby białych krwinek), trombocytopenię (zmniejszenie liczby płytek krwi);
  • biochemiczne badanie krwi - określa się gwałtowny spadek ilości białek surowicy, a także frakcji lipidowych i cholesterolu;
  • badanie krwi dla cukru - niski poziom glukozy we krwi;
  • analiza soku żołądkowego - wykazuje zmniejszenie wydzielania soku żołądkowego.

Leczenie dystrofii żywieniowej

W łagodnym stopniu, jako leczenie, wystarczająco wzmocnione odżywianie w warunkach ambulatoryjnych.

Przy umiarkowanym i ciężkim nasileniu należy hospitalizować w szpitalu terapeutycznym z dobrze rozgrzanymi oddziałami..

Zasady żywienia w dystrofii żywieniowej:

  • dieta powinna być bogata we wszystkie rodzaje żywności, ale z przewagą żywności białkowej - zupy, zboża, mięso (w dużych ilościach, w postaci zmielonej), ryby, produkty mleczne, warzywa, owoce, jagody, czekolada (w ograniczonych ilościach);
  • przyjmowanie pokarmu - co najmniej 6 razy dziennie;
  • z biegunką, stosować się do zasady mechanicznej trakcji przewodu pokarmowego - pokarm w diecie nie powinien być gruboziarnisty, a nie stały;
  • dzienne spożycie kalorii powinno wynosić od 3500 do 4000 kcal;
  • ograniczyć stosowanie soli (do 5-10 gramów dziennie) i węglowodanów (chleb, bułki, ciastka, słodycze, dżemy, przetwory), zamiast tego przeprowadzić dożylny wlew roztworu glukozy;
  • jeśli występuje obrzęk, ogranicz spożycie płynów - do 1200-1600 ml na dzień.

Inne spotkania:

  • ścisłe leżenie w łóżku z ogrzewaniem ciała za pomocą grzejników;
  • Kwas solny jest przepisywany w celu poprawy trawienia w żołądku, a enzymy jelitowe są przepisywane. W tym samym celu ćwiczyć stosowanie wina stołowego 30-50 ml 1-3 razy dziennie tuż przed jedzeniem;
  • Ważne jest powołanie witaminy C i witamin z grupy B - doustnie (przez usta) i iniekcję;
  • w przypadku dystrofii o umiarkowanym i ciężkim nasileniu przeprowadza się transfuzję krwi i jej składniki - w pierwszym przypadku przetacza się krew pełną, w drugiej prowadzą osocze, a także preparaty do infuzji zastępujące krew..

W przypadku ciężkiej dystrofii pokarmowej należy zastosować:

  • żywność przez zgłębnik nosowo-żołądkowy;
  • sulfanilamid lub antybiotyki.

Jeśli istnieje śpiączka, to jako pomoc w nagłych wypadkach wykonują takie czynności jak:

  • ogólne ocieplenie (pacjent jest wyłożony ciepłymi grzejnikami);
  • wprowadzenie roztworu glukozy w małych dawkach (40 ml) co 3 godziny dożylnie kroplówki (powtarzanie, aż pacjent opuści śpiączkę);
  • wprowadzenie dożylnego bolusa w roztworze chlorku wapnia (szczególnie w przypadku drgawek);
  • wewnątrz przez sondę nosowo-żołądkową - gorące wino (najlepiej czerwone), gorąca słodka herbata lub kawa;
  • z płytkim oddechem - leki pobudzające ośrodek oddechowy, czynniki hormonalne (adrenalina).

Zapobieganie

Jedynym sposobem zapobiegania dystrofii pokarmowej jest dobre odżywianie przy użyciu produktów zapewniających normalne spożycie wystarczającej ilości białek (głównie), tłuszczów i węglowodanów.

Jeśli dana osoba jest chuda i istnieją warunki wstępne do wystąpienia dystrofii żywieniowej, oprócz ustalenia wartości odżywczej, zaleca się:

  • uproszczony system pracy;
  • wydłużenie okresu odpoczynku i snu;
  • nadzór od terapeuty powiatowego.

Jeśli ktoś popadł w złe warunki żywieniowe, które nie są od niego zależne (wojna, klęska żywiołowa) i jest obarczony złym odżywianiem, wszystkie siły powinny być skierowane na spożywanie normalnych ilości białka - w tym celu wprowadzają rację pokarmową do diety:

  • kazeina;
  • produkty sojowe;
  • żelatyna;
  • drożdże.

Prognoza

Rokowanie w dystrofii pokarmowej jest złożone. Patologia może się skończyć:

  • odzyskiwanie;
  • przejście do postaci nawracającej (cyklicznej) lub przedłużonej;
  • przez śmierć.

Prognoza zależy od:

  • stopień wyczerpania;
  • możliwości poprawy mocy.

Rokowanie jest niekorzystne w przypadku ciężkiej choroby. - osoba powoli zanika, proces ten jest przyspieszany, gdy łączy się zaraźliwa zmiana. Mogą wystąpić krytyczne zmiany w ciele prowadzące do śmierci:

  • powoli;
  • przyspieszony (gdy dołącza się inna patologia);
  • nagle (następuje natychmiastowe zatrzymanie akcji serca bez żadnych oznak, które ją zwiastują).

Jeśli dołączyły się powikłania, choroba ma przedłużoną postać, która jest trudna do leczenia, rokowanie się pogarsza. Jeśli leczenie zakończy się sukcesem, należy pamiętać, że pozorne odzyskiwanie może nie odpowiadać procesowi biologicznemu.

Prognoza jest korzystniejsza dla:

  • mężczyźni;
  • młodzi ludzie;
  • pacjenci z astenicznym typem ciała.

Kovtonyuk Oksana Vladimirovna, komentator medyczny, chirurg, lekarz konsultant