Choroby trzustki z reguły mają ciężki przebieg i często stają się przewlekłe, znacznie obniżając jakość życia pacjenta. Szczególnym miejscem w leczeniu zapalenia trzustki jest odżywianie medyczne. Zgodność z dietą, opracowana z uwzględnieniem indywidualnych cech pacjenta, pozwala na przedłużenie okresu międzywarstwy i zapobiega rozwojowi poważnych powikłań..
W ostatnich dziesięcioleciach znacznie wzrosła zapadalność na choroby zapalne, nowotworowe i inne trzustki. W większości przypadków są one dość trudne i mają tendencję do przewlekłości. Niemal zawsze przewlekłe choroby trzustki prowadzą do znacznego pogorszenia jakości życia pacjenta..
Żywienie medyczne w chorobach trzustki jest integralną częścią złożonej terapii. Prawidłowe odżywianie jest konieczne w ostrym stadium choroby, pomaga zapobiegać progresji i przewlekłości choroby, rekompensuje zaburzenia funkcji przewodu pokarmowego. Tak więc żywienie terapeutyczne ma wielką wartość profilaktyczną..
Cele terapii dietetycznej dla chorób trzustki to: korekta stanu odżywienia pacjenta i eliminacja niekorzystnych czynników odżywczych, eliminacja niedoboru masy ciała i objaw złego wchłaniania.
Podstawowe zasady żywienia klinicznego
Terapia żywieniowa powinna przyczyniać się do ukierunkowanego wpływu na metabolizm, powinna zarówno leczyć, jak i zapobiegać zaostrzeniu się chorób.
- Konieczne jest przestrzeganie prawidłowej diety: jedz regularnie, w tym samym czasie.
- Konieczne jest zróżnicowanie diety.
- Konieczne jest zindywidualizowanie żywienia terapeutycznego: w leczeniu nie choroby, ale pacjenta.
- Zbilansowana dieta. Konieczne jest uwzględnienie kaloryczności i składu chemicznego głównych produktów..
- Konieczna jest odpowiednia obróbka kulinarna..
- Przy opracowywaniu indywidualnej diety należy brać pod uwagę związane z nią choroby..
- Odżywianie medyczne najbardziej efektywnie przyczynia się do wyzdrowienia, jeśli jest stosowane w połączeniu z innymi czynnikami terapeutycznymi: zmiany stylu życia, aktywacja fizyczna, korzystanie z wód mineralnych itp..
Zalecenia żywieniowe dla każdego pacjenta powinny być ustalane indywidualnie, biorąc pod uwagę rodzaj, ciężkość choroby, nietolerancję pokarmową, współwystępowanie i preferencje smakowe..
W żywieniu klinicznym w przypadku chorób trzustki ważne jest ścisłe wprowadzanie do diety. Etapowa terapia dietetyczna obejmuje stopniowe przechodzenie od całkowitego głodu w ostrym zapaleniu trzustki (lub zaostrzeniu przewlekłego zapalenia trzustki) do fizjologicznie pełnych diet..
Żywienie terapeutyczne w ostrym zapaleniu trzustki i zaostrzeniu przewlekłego zapalenia trzustki
W leczeniu ostrego zapalenia trzustki i występowania wyraźnego zaostrzenia przewlekłego zapalenia trzustki, gdy występuje intensywny zespół bólowy, wysoka enzymemia i amylazuria, ważnym celem leczenia jest unieruchomienie produkcji soku trzustkowego. Cel ten można osiągnąć poprzez wyeliminowanie przyjmowania pokarmu zarówno w postaci stałej, jak i płynnej oraz ścisłego leżenia w łóżku. Nawet wpływ na wygląd i zapach jedzenia jest wykluczony..
Istnieją różne opinie na temat natury głodu. Niektórzy autorzy uważają za konieczne wykluczenie spożycia nie tylko żywności, ale także płynów. Zgodnie z zaleceniami innych naukowców, pacjenci mogą przyjmować do 1,5-2 litrów płynów dziennie w postaci przegotowanej wody, słabej herbaty bez cukru, alkalicznych wód mineralnych bez gazu (Borjomi, Yessentuki nr 17, Slavyanovskaya, Bobruisk "," Novopolotskaya "," Smirnovskaya ") w temperaturze pokojowej (20-22 ° C), wywar z owoców dzikiej róży (10 g na 200 ml).
W przypadku znacznych zaburzeń odżywiania od 2. dnia poszczenia, a także w czasie długotrwałego postu, pacjentom przepisuje się żywienie pozajelitowe, aby zrekompensować zapotrzebowanie organizmu pacjenta na składniki odżywcze..
W zależności od rodzaju i ciężkości choroby głód jest przepisywany na okres od 1-3 do 10-20 dni. Przy określaniu warunków należy pamiętać, że hiperkatabolizm, który rozwija się podczas długotrwałego postu, powoduje wyczerpanie pacjenta, spowolnienie procesów reparacyjnych w trzustce i pogarsza przebieg choroby. Dlatego przejście do naturalnego odżywiania należy przeprowadzić tak szybko, jak to możliwe..
Podstawową zasadą żywienia jest ostrożne stopniowe rozszerzanie diety i powolny wzrost ilości wstrzykiwanych pokarmów..
Używaj diet oszczędzających mechanicznie, termicznie i chemicznie. Wszystkie potrawy są gotowane na parze lub gotowane. Żywność powinna być płynna lub półpłynna, konsystencja ciepła (temperatura gotowych posiłków to 20-52 ° C). Zalecaj częste (6-8 razy / dziennie) posiłki w małych porcjach (nie więcej niż 300 g). W początkowym okresie leczenia po całkowitym głodzeniu zalecana jest głównie dieta węglowodanowa (polisacharydy o wysokiej masie cząsteczkowej).
W przyszłości, przy łagodzeniu zaostrzeń, do diety dodaje się żywność zawierającą dużą ilość łatwo przyswajalnych form białka. Produkty pochodzenia zwierzęcego i roślinnego zawierające "inhibitory enzymów proteolitycznych" są szeroko stosowane w diecie: białko jaja, płatki owsiane, soja, ziemniaki. Biorąc pod uwagę istniejącą zależność pomiędzy rozwojem i utrzymaniem zespołu bólowego a brakiem enzymów trzustkowych w dwunastnicy, gdy pacjent zaczyna jeść, zaleca się przyjmowanie multienzymów w odpowiednich dawkach podczas posiłku..
Oprócz diety pacjenta dodaj dodatkową ilość tłuszczów. W związku z ciężką stolowicą, charakterystyczną dla chorób trzustki, wskazane jest zrekompensowanie strat poprzez wzbogacenie diety w żywność zawierającą średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe (oleje roślinne). Pacjenci ze stolcem i utratą wagi, którym nie towarzyszy multienzymoterapia zastępcza, zalecają tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe z krótkimi łańcuchami (olej kokosowy), ponieważ są one szybciej hydrolizowane i wchłaniane, dobrze tolerowane.
Jednak u 25% pacjentów wywołują one nudności i zwiększają biegunkę. Tłuszcze ogniotrwałe (zwłaszcza pochodzenia zwierzęcego) są źle tolerowane przez pacjentów, wspierają proces zapalny, zwiększają bóle brzucha i biegunkę.
Pacjenci są ściśle przeciwwskazani produktami o działaniu sokogonnym: mięso, ryby, kości, buliony grzybowe i buliony, dania i produkty przygotowywane przez prażenie itp..
Główny środek jest uważany za absolutne odrzucenie napojów alkoholowych, ponieważ alkohol jest bezpośrednim stymulatorem wydzielania trzustkowego. Alkohol ma również negatywny wpływ na narządy i struktury związane z trzustką: żołądek, dwunastnica, zwieracz Oddiego, naczynia krwionośne.
Dieta jest przepisywana przez długi czas (co najmniej 2-3 miesiące) w celu pobudzenia procesów metabolicznych i naprawczych w trzustce i innych narządach i układach organizmu, a także w celu normalizacji statusu odpornościowego.
Odżywianie w fazie remisji ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki
Po uzyskaniu remisji w przypadku zaostrzenia zapalenia trzustki ważne jest zapobieganie rozwojowi nawrotów i progresji zapalenia trzustki, a także prawidłowych zaburzeń żywieniowych..
K. Morgenroth i in. (1991) zasugerowali następujący schemat terapii dietetycznej dla przewlekłego zapalenia trzustki w remisji:
- częste posiłki o łącznej wartości energetycznej 2500-3000 kcal na tle odpowiedniej terapii enzymatycznej;
- zmniejszenie ilości tłuszczu do 60 g / dzień (540 kcal);
- spożycie węglowodanów - 300-400 g / dobę (1200-1600 kcal), jeśli to konieczne, z wprowadzeniem odpowiedniej dawki insuliny;
- spożycie białka - 60-120 g / dobę (320-480 kcal).
Podczas remisji zwiększa się zakres zalecanych pokarmów i potraw. W fazie remisji przewlekłego zapalenia trzustki wykazano aktywne włączenie do diety różnych owoców i warzyw w postaci surowej, gotowanej, pieczonej i duszonej. Warzywa są wykorzystywane w sałatkach, winegretach, dodatkach i jako osobne dania. Naczynia z różnych zbóż (płatki, pilaw z suszonymi owocami, marchew i gotowane mięso, budynie, krupeniki), makaron gotowany.
Zupy warzywne i zbożowe podawane są neprotertymi, dozwolone buraki, barszcz i zupa wegetariańska, nabiałowa, zupy owocowe. Aby poprawić smak potraw, możesz użyć różnych sosów i przypraw. Jako napoje możesz włączyć do diety nie tylko bulion herbaty i dogrose, ale także kawę z mlekiem, herbaty witaminowe, bezkwasowe soki owocowe i warzywne.
Czarna kawa, kakao, napoje chłodzące i gazowane pozostają przeciwwskazane..
Abstynencja od napojów alkoholowych i palenia jest niezbędna w zapobieganiu zaostrzeniom przewlekłego zapalenia trzustki..
Pacjentom w remisji przepisuje się minerały o niskiej i średniej mineralizacji zawierające wodorowęglany, jon siarczanowy i dwuwartościową siarkę. Woda mineralna jest pobierana w ciepłym (37-40 ° C) przebiegu do 3-4 tygodni. Dawkowanie wód mineralnych jest ściśle indywidualne.
Pokarm w przewlekłym zapaleniu trzustki z niewydolnością endokrynologiczną
Postępujący patologiczny proces z porażką całej trzustki (w tym komórek Langerhansa) powoduje rozwój nie tylko wydalania, ale również endokrynologii. Ten stan prowadzi do rozwoju niedoboru insuliny i glukagonu oraz rozwoju wtórnej cukrzycy..
Podstawą racji pokarmowej pacjentów z niewydolnością endokrynną trzustki są zasady żywienia pacjentów z cukrzycą ze zmianami koniecznymi do przewlekłego zapalenia trzustki..
Opracowując indywidualną dawkę, wyklucz produkty i potrawy zawierające dużą ilość łatwo przyswajalnych węglowodanów. Wykluczone są: kasza manna, ryż, płatki owsiane, ziemniaki, wyroby cukiernicze i mączne (chleb z białej pszenicy), cukier i słodycze. Z płatków polecam kasza gryczana. Zezwalaj na specjalny chleb cukrzycowy lub z szarej pszenicy z mąki razowej w ograniczonych ilościach (nie więcej niż 250 g / dzień). Podczas pieczenia kotletów zamiast chleba zaleca się wprowadzenie świeżego sera (na 100 g mięsa - 50 g twarożku). Różne środki słodzące są szeroko stosowane..
Kompoty, galaretki, musy przygotowuje się z dodatkiem sacharyny lub ksylitolu. Pokarmy bogate w węglowodany są rozmieszczone równomiernie w ciągu dnia, lub ich spożycie odbywa się w czasie do czasu wyznaczenia leków przeciwcukrzycowych..
Na podstawie smed.ru