Niewystarczające wydzielanie hormonu kory nadnerczy do krwi może nastąpić w wyniku zniszczenia ich tkanek, co następuje z powodu procesów autoimmunologicznych i z powodu różnych chorób. Hormony kory nadnerczy - androgeny, aldosteron i kortyzol - są niezwykle ważne dla organizmu, ponieważ kontrolują wiele procesów metabolicznych, regulują wychwyt glukozy przez tkanki, określają reakcję organizmu na stresujące sytuacje i pełnią wiele bardziej istotnych funkcji. Brak hormonów kory nadnerczy objawia się charakterystycznymi objawami, które pomagają lekarzowi zdiagnozować chorobę w odpowiednim czasie..
Dlaczego hormony kory nadnerczy?
Jednym z kluczowych hormonów kory nadnerczy jest kortyzol. Jego produkcja jest kontrolowana przez przysadkę mózgową..
Główna funkcja hormonu nadnerczy z kortyzolu jest adaptacyjna, to znaczy wpływa na zdolność ludzkiego organizmu do odpowiedniej reakcji na urazy, infekcje, stres nerwowy i fizyczny.
Inne właściwości kortyzolu:
- kontroluje tworzenie glikogenu i wpływa na wrażliwość tkanek na glukozę, dlatego przy niewystarczającym wytwarzaniu tego hormonu kory nadnerczy kumulacja energii maleje, objawia się to osłabieniem mięśni;
- wpływa na metabolizm tłuszczów, kontrolując gromadzenie się tkanki tłuszczowej w pewnych częściach ciała;
- przyczynia się do utraty lub opóźnienia w ciele sodu i wody, powodując wysokie lub niskie ciśnienie krwi;
- reguluje metabolizm potasu, wpływając na aktywność mięśni, w tym na czynność serca.
Aldosteron reguluje procesy metaboliczne w organizmie związane z wchłanianiem substancji mineralnych, wpływa na pracę ślin i gruczołów potowych, nerek i jelit.
Androgeny wytwarzane przez nadnercza są szczególnie ważne dla kobiecego ciała. Ich niedobór opóźnia rozwój drugorzędowych cech płciowych u dziewcząt, a także zmniejsza libido, powoduje zwiększoną suchość skóry z powodu niewystarczającej pracy gruczołów łojowych. Nadmierne androgeny mogą wywołać wirylizację kobiecego ciała.
Jak przejawia się brak hormonów kory nadnerczy
Niedostateczna produkcja hormonów kory nadnerczy jest podzielona na ostrą i przewlekłą, a przewlekłą - z kolei pierwotną i wtórną. Ostra niewydolność może wystąpić z powodu krwotoku w nerkach spowodowanego przez urazy brzucha lub klatki piersiowej, z powodu przedawkowania leków przeciwzakrzepowych, zaostrzenia autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, podczas operacji, jako skutków oparzeń, sepsy, zapalenia otrzewnej, a także na tle nagłego zniesienia leków kortykosteroidowych, zostały przepisane na leczenie.
Czynnikami powodującymi przewlekłą pierwotną niewydolność są amyloidoza, niektóre rodzaje zakażeń (w tym HIV, gruźlica), a także procesy autoimmunologiczne prowadzące do zniszczenia kory nadnerczy. Wtórna niewydolność hormonu kory nadnerczy ma miejsce w przypadku guzów mózgu lub urazów, gdy cierpi na przysadkę mózgową, a także w wyniku operacji na mózgu, ekspozycji na radioterapię, zatrucia organizmu.
Manifestacje niewydolności hormonu kory nadnerczy zaczynają się od poczucia zwiększonego zmęczenia wieczorem, z częstymi przeziębieniami, z uczuciem osłabienia po stresie.
Postęp niewydolności hormonalnej kory nadnerczy objawia się zwiększonym osłabieniem mięśni - gdy pacjent ma trudności z poruszaniem się, a nawet głośno. Pacjent traci dużo wagi, skarży się na silną pigmentację w miejscach tarcia skóry na ubraniach (jednocześnie poprawia się kolor warg, brodawek sutkowych).
Wśród częstych objawów niewydolności hormonów nadnerczy należy zwrócić uwagę na:
- uporczywe obniżanie ciśnienia krwi;
- zwiększone tętno;
- częste nocne oddawanie moczu;
- nudności, wymioty, biegunka, naprzemienne zaparcia;
- zaburzona uwaga, pamięć, depresja.
Rokowanie u pacjentów z niedoborem hormonów niewydolności nadnerczy zależy od tego, jak we właściwym czasie zostaną podjęte działania w celu przywrócenia brakujących poziomów hormonów we krwi, jak również do uzupełnienia deficytu wody, potasu, sodu.